Profil gospodarczy
Pięćdziesiąt lat temu PKB Korei Południowej przypadający na jednego mieszkańca, porównywalny był z poziomem PKB w biedniejszych krajach Afryki i Azji. Korea Północna była mniej zniszczona przez wojnę i posiadała większość przemysłu półwyspu, a ponadto węgiel. Na południu rządziła korupcja, kartki, czarny rynek, oraz gigantyczny deficyt handlowy.
Seul (zd.1)
Kia – koreańska marka samochodu (zd.2)
Reformy, które doprowadziły do rozwoju gospodarczego Korei Południowej obejmowały:
- finansowanie inwestycji krajowymi środkami,
- pożyczanie pieniędzy z zagranicy tylko poprzez budżet,
- utrzymywanie stabilności wartości wona,
- początkową nacjonalizację banków komercyjnych, dla zaprzęgnięcia ich do rozwijania gospodarki,
- zasadniczo nie wpuszczanie do kraju inwestycji zagranicznych,
- przyjmowanie z zagranicy tylko transferów technologii oraz wiedzy,
- zamiast substytucji importu forsowanie rozwijania eksportu (na początku okresu wzrostu eksport był 4,3 razy mniejszy niż import),
- ścisła polityka ograniczonej wymienialności wona: wymieniać walutę można było tylko na potrzeby bieżącego handlu zagranicznego,
- wysokie cła na import,
- sponsorowanie wybranych gałęzi przemysłu oraz dużego nakładu pracy,
- ścisłe niedopuszczanie nie-Koreańczyków do rynku finansowego,
- stopy procentowe ustalano w interesie rządu/gospodarki
- stosunkowo niskie zadłużenie kraju, ze szczególnie niskim udziałem zadłużenia krótkoterminowego
Specyfiką koreańskiej „demokracji sterowanej” było powstanie około 30 tzw. czeboli: gigantycznych rodzinnych korporacji wielobranżowych, prawdopodobnie powiązanych układami korupcyjnymi z rządzącymi.
Stopniowe, powolne otwieranie i liberalizacja finansów, przy niedostatecznym nacisku na nową jakość ich pracy, wymienialność wona wystawiająca gospodarkę na światowe wstrząsy, inwestowanie za granicą, szybkie zadłużanie się gospodarki z dużym udziałem długu krótkoterminowego, umożliwione przez stopniowe rozszerzanie wymienialności wona w latach 80. XX w., odejście od rygorystycznej polityki gospodarczej, nie tylko ujawniły słabe punkty koreańskiej gospodarki. Właściciele kapitału spekulacyjnego, wpuszczonego do kraju kilka lat wcześniej, masowo wycofywali swoje wkłady. Następnie doszło do coraz większej niewypłacalności dłużników.
Rząd na utrzymanie kursu wona wydał praktycznie całe swoje rezerwy finansowe, więc po jego upadku był zmuszony prosić Międzynarodowy Fundusz Walutowy o pieniądze. Wiązało się to z zastosowaniem w gospodarce wytycznych MFW. W momencie gdy udział zagrożonych kredytów wyniósł 1/3 całości tylko interwencja państwa uratowała banki. Koreańska gospodarka poradziła sobie z kryzysem, choć 7 z 30 czeboli rozpadło się.
Obecnie ma miejsce postępująca liberalizacja i globalizacja gospodarki koreańskiej.
Rolnictwo
Rolnictwo, podstawowy dział gospodarki w latach 50. i 60., odgrywa coraz mniejszą rolę. Nastąpił odpływ ludności ze wsi do miast, komasacja gospodarstw rolnych i intensyfikacja produkcji rolnej. Użytki rolne zajmują 22% (1990) powierzchni kraju, ponad połowa ziem uprawnych jest sztucznie nawadniana. Uprawia się ryż (64% powierzchni zasiewów, zbiory 7,3 mln t, plony 61 q z ha — 1992) — do 2 zbiorów rocznie w prowincjach południowych, z innych zbóż jęczmień i kukurydzę, poza tym soję, bataty, ziemniaki, warzywa (kapusta, rzodkiewka, cebula, czosnek pospolity), żeń-szeń (dla przemysłu kosmetycznego i farmaceutycznego). Rozwinięte sadownictwo: jabłonie i brzoskwinie w prowincjach Kyŏngsang Północny, owoce cytrusowe na wyspie Czedżu, niewielkie plantacje herbaty na południu kraju. Utrzymywany zakaz importu ryżu chroni krajową produkcję zbóż. Hodowla trzody chlewnej (pogłowie 4,5 mln sztuk, 1991), bydła, drobiu. Rozpowszechniona hodowla jedwabników. Ważną rolę w wyżywieniu ludności odgrywa rybołówstwo. Wzrost połowów ryb z 455 tys. t (1960) do 2,8 mln t (1990).Przemysł
Z surowców mineralnych wydobywa się: węgiel kamienny (antracyt) w Górach Wschodniokoreańskich, rudy żelaza, wolframu, miedzi (koło Pusanu) oraz niewielkie ilości rud cynkowo-ołowianych, złota, srebra i grafitu. Zapotrzebowanie krajowe na pozostałe surowce, głównie ropę naftową, pokrywa import.Energia elektryczna jest w połowie wytwarzana w elektrowniach jądrowych (największa koło Pusanu) i cieplnych (węglowe, naftowe, gazowe).
Do najlepiej rozwiniętych gałęzi przemysłu przetwórczego należą: przemysł elektroniczny i środków transportu. Produkcja półprzewodników, komputerów, odbiorników telewizyjnych (2 miejsce w świecie po ChRL), radiowych, sprzętu telekomunikacyjnego i gospodarstwa domowego (chłodziarki, zamrażarki, pralki) w znacznym stopniu jest oparta na licencjach japońskich i amerykańskich. Korea Południowa zajmuje 1 miejsce w świecie przed Japonią w produkcji statków (w roku 2006 - 50% wodowań świata miało miejsce w Korei Południowej), głównie tankowców (wielkie stocznie w Ulsan), od niedawna jest liczącym się producentem samochodów osobowych (Hyundai, Kia, Daewoo, SsangYong) i ciężarowych. Od lat 70. rozbudowa hutnictwa (huty żelaza w P'yŏngch'ang nad Morzem Wschodnim (Morze Japońskie), Kwangju, Sunch'ŏn na wybrzeżu południowym), przemysłu rafineryjnego i petrochemicznego (rafinerie ropy naftowej w Ulsan, Inch'ŏn, Josu o łącznej mocy przerobowej około 40 mln t ropy rocznie), poza tym nawozów sztucznych, materiałów budowlanych (głównie cementu), spożywczego i obuwniczego. Najstarszą gałęzią przemysłu jest włókiennictwo, zwłaszcza przemysł bawełniany i jedwabniczy. Przy wykorzystaniu własnych zasobów leśnych i drewna importowanego rozwija się przemysł drzewny. Produkcja papieru i tektury na 1 mieszkańca wynosi 114 kg (1991). Koncentracja przemysłu w okręgu Seul–Inch'ŏn i w nadmorskim pasie przemysłowym Ulsan–Pusan–Masan.
Transport i łączność
Sieć komunikacyjna intensywnie rozbudowywana. Około 65% przewozów towarowych przypada na transport kołowy (57 km dróg na 100 km²), 21% — kolejowy (3 km linii kolejowej na 100 km²). Główny szlak komunikacyjny stanowią autostrada i magistralna linia kolejowa Seul–Pusan z odgałęzieniem do Kwangju. Dużą rolę w przewozach odgrywa żegluga przybrzeżna. Nośność floty handlowej wynosi 12,2 mln DWT (1991). Główne porty morskie: Pusan (przeładunki około 30 mln t, obsługuje głównie wymianę handlową z Japonią), Inch'ŏn (obsługuje Seul), Mokp'o, Masan, Ulsan i nowy — P'yŏngch'ang. 3 międzynarodowe porty lotnicze w Seulu (2) i Pusanie, 10 — krajowychHandel zagraniczny
Wymiana handlowa Korei Południowej stanowi 2,1% obrotów międzynarodowych. W 1992 wartość eksportu wynosiła 201,3 mld dolarów USA (4142 dolary na 1 mieszkańca), importu — 175,6 mld dolarów (3613 dolarów na 1 mieszkańca). Eksport obejmuje środki transportu, głównie statki, samochody (około 10% wartości wywozu), wyroby elektroniczne (8%), obuwie, tekstylia, ryby, stal oraz kompletne obiekty przemysłowe (chemiczne, energetyczne, telekomunikacyjne). Import ropy naftowej (16% wartości przywozu), części elektronicznych (7%), chemikaliów, maszyn i urządzeń przemysłowych. Główni partnerzy handlowi: USA (17,8% wartości eksportu i 13,9% importu), Japonia (odpowiednio 9% i 20,3%), Niemcy, Singapur, Francja.Istotnym motorem rozwoju eksportu jest KOTRA Koreańska Agencja Promocji Handlu i Inwestycji (Korea Trade-Investment Promotion Agency, 한국투자무역승진기관).
Korea Południowa jest największym inwestorem typu green-field w Polsce po 1989 - głównie dzięki inwestycjom w zespół fabryk Hi-Tech (LCD) w Kobierzycach na Dolnym Śląsku.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz