Okres przed 1948
rokiem i rozpad na dwa kraje
Do 1905 roku na Półwyspie
Koreańskim istniało Cesarstwo Koreańskie. Wtedy to, po zwycięstwie w wojnie rosyjsko-japońskiej,
aneksji terytorium Korei dokonała Japonia. Po kapitulacji Japonii w 1945
roku Półwysep Koreański został podzielony przez Związek
Radziecki i Stany Zjednoczone na dwie
strefy wpływów, oddzielone granicą wzdłuż 38. równoleżnika. Z tego względu
kluczową rolę w ustabilizowaniu sytuacji na północ od 38. równoleżnika odegrał
właśnie Związek Radziecki.
Na południu władzę
objął reżim proamerykańskiego Li Syng Mana, wspieranego przez
ultraprawicowe bojówki antykomunistyczne. 20 lipca 1948 roku Li został wybrany
przez tamtejsze Zgromadzenie
Narodowe na prezydenta Korei Południowej. Politycy z północnej
części kraju odmówili udziału w zorganizowanych przez ONZ wyborach z 1948
roku, mających wyłonić władze całej Korei. W 1948 na wyspie Czedżu wybuchło zbrojne powstanie komunistyczne.
Okres dyktatury
wojskowej
W 1953
Korea Południowa zawarła z USA układ o wzajemnej obronie, na którego mocy na
jej terytorium stacjonują wojska amerykańskie. Li Syng Man sprawował
dyktatorską władzę w Korei Południowej do 26 kwietnia 1960,
kiedy to zmuszony został do rezygnacji pod wpływem burzliwych wystąpień
studenckich. 16 maja 1961, armia dokonała zamachu stanu, na czele nowych władz wojskowych stanął generał
Park Chung-hee. W 1963 objął on stanowisko prezydenta i na
następnych 16 lat wprowadził ścisłą dyktaturę wojskową, która
limitowała prawa i wolności obywatelskie oraz żelazną ręką dławiła ruchy
opozycyjne.
Autokratycznie
rządzona Korea Południowa była jednym z najbliższych sojuszników USA w Azji. Od
1965
wojska południowokoreańskie walczyły po stronie USA w wojnie wietnamskiej. 26 października 1979, Park Chung-hee został zastrzelony przez
szefa służb specjalnych; nowym prezydentem został Choi Kyu-ha. Dokonał on liberalizacji systemu, uwolnił
więźniów politycznych oraz zapowiedział serię reform instytucjonalnych. Za
prezydentury Choi Kyu-ha nasiliły się protesty społeczne zwłaszcza studenckie.
W mieście Kwangju
w 1980 wybuchło prawdziwe powstanie antyrządowe, które stłumiło
wojsko. W ciągu 9 dniowych walk zginęło 200 osób, a ok. 1000 odniosło rany.
Niepanujący nad sytuacją prezydent 16 sierpnia 1980 podał się do dymisji. Zastąpił go szef
wywiadu wojskowego generał Chun Doo-hwan, który 27 sierpnia 1980 objął urząd prezydenta i sprawował władzę
dyktatorską przez 7 lat. W czerwcu 1987, Chun Doo-hwan oznajmił, że sam wyznaczy
następnego prezydenta. Decyzja ta wywołała lawinę protestów społecznych w całym
kraju. W Seulu studenci toczyli regularne bitwy z policją. W obliczu masowych
demonstracji społecznych prezydent zmienił zdanie, godząc się na
przeprowadzenie wyborów prezydenckich. Wybory wygrał generał Roh Tae-woo. Nowy prezydent zainicjował proces pojednania
narodowego. Udało mu się pozyskać do współpracy jednego z liderów opozycji Kim Young Sama. W 1990 partia rządowa i ugrupowanie Kim Young
Sama połączyły się i utworzyły Partię Liberalno-Demokratyczną. Kim Jung Sam został kandydatem
tej partii i zwyciężył w wyborach prezydenckich 18 grudnia 1992.
Współcześnie
W 1992 Korea
Południowa nawiązała stosunki dyplomatyczne z ChRL. 18 grudnia 1997 w wyborach prezydenckich zwyciężył
kandydat Narodowego Kongresu na rzecz Nowej Polityki – Kim Dae-jung. Ogłosił on pomoc materialną dla Korei Północnej
i rozpoczął próby pojednania i nawiązania współpracy gospodarczej i
politycznej. W 2000 doszło do spotkania północnokoreańskiego przywódcy Kim Dzong Ila i prezydenta Kim Dae-junga, które było odebrane
jako zapowiedź zjednoczenia w przyszłości obu krajów. Tzw. słoneczna polityka była
podstawą rządów jego i jego następcy Roh Moo-hyuna, po czym została zarzucona przez kolejnego
prezydenta, konserwatystę Lee Myung-baka. Obecnie słoneczna polityka poddawana jest krytyce
jako osłabiająca antykomunizm młodzieży południowokoreańskiej i podtrzymująca
system komunistyczny w Północnej Korei oraz umożliwiająca funkcjonowanie
tamtejszych programów zbrojeniowych.
Władze obu krajów
bardzo poważnie podchodzą do kwestii zjednoczenia. Szereg rozmów na temat
zjednoczenia obu państw koreańskich miało już miejsce, niestety żadna z nich
nie przyniosła rozwiązania, głównie ze względu na różnice ideologiczne i
polityczne. W świadomości Koreańczyków jednakże nie ginie myśl o kulturowej i narodowej
bliskości obu państw, a wiele rodzin podzielonych jest sztuczną granicą. Należy
zauważyć, że od czasu formalnego zakończenia wojny koreańskiej w 1953 obie Koree nie podpisały traktatu
pokojowego, a więc oficjalnie są jeszcze w stanie wojny. Przeszkodą w ponownym
zjednoczeniu może być także strach samych Koreańczyków przed potencjalnymi
problemami jakie mogą z tego wyniknąć. Obie Koree rozwijają się niezależnie,
toteż ich gospodarki znajdują się na różnym poziomie.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz