Język grzecznościowy

Honoryfikatywność względem podmiotu

Mówiąc o czyimś statusie, mówiący lub piszący używa specjalnych rzeczowników lub końcówek czasowników aby wyrazić tę pozycję. Z szacunkiem, który wyraża się poprzez dobór odpowiedniego słownictwa i końcówek zwracamy się do starszych osób, obcych, pracodawców, szefów, nauczycieli, klientów itp. Na tym samym lub niższym poziomie, także podkreślanym słownictwem i stosowaniem odpowiednich końcówek, są młodsi nieznajomi, uczniowie, podwładni itp. Bardzo niegrzecznym i mogącym się dosyć tragicznie skończyć jest próba zwrócenia się do kogoś stojącego wyżej w hierarchii społecznej używając konstrukcji zarezerwowanej np. dla zwierząt lub osób stojących niżej w hierarchii od mówiącego.

Jednym ze sposobów honoryfikowania jest użycie specjalnych rzeczowników w miejsce normalnych. Najlepszym przykładem jest użycie słowa jinji zamiast bap ("jedzenie"). Częściej używa się specjalnych rzeczowników w rozmowie o krewnych. Przykładowo, mówiąc o swojej babci powiemy halmeoni, o czyjejś natomiast halmeonim. Końcówka -m jest częścią honoryfikatywnego przyrostka -nim (님).

Wszystkie czasowniki mogą być zamienione na honoryfikatyne dodając po rdzeniu i przed końcówką -si (시, wymawiane jako shi). Przykładowo, gada staje się gasida. Kilka czasowników ma swoje specjalne honoryfikatywne ekwiwalenty. Dla itda ("istnieć") bardziej formalną formą jest gyesida; meokda ("jeść") - japsusida; jada ("spać") - jumusida.

Kilka czasowników posiada specjalną skromną formę, używaną w przypadku kiedy mówimy o sobie w uprzejmej rozmowie. M.in. są to deurida i ollida będące skromną formą juda ("dać").

Zaimki w języku koreańskim mają także swoje mniej i bardziej grzeczne odpowiedniki. Jeo jest skromną formą na ("ja"); jeoheuni skromną formą uri ("my"); dangsin (dosłownie "przyjaciel" ale używany tylko do zwracania się do kogoś, bardziej formalny od chingu) jest grzeczną formą neo ("ty"), mimo tego w języku koreańskim nie używa się raczej zaimków drugiej osoby liczby pojedynczej, zamiast tego lepiej zwracać się po nazwisku lub imieniu albo używać liczby mnogiej ieoreobun.

Honoryfikatywność względem odbiorcy (stopień grzeczności)

Istnieje 7 czasownikowych paradygmatów honoryfikatywności względem odbiorcy, a każdy z nich posiada swoje unikalne końcówki, które pokazują poziom formalności sytuacji. W przeciwieństwie do honoryfikatywności względem podmiotu, która służy do okazaniu odpowiedniego respektu podmiotowi wypowiedzi, tutaj respekt odnosi się do odbiorcy wypowiedzi. Nazwy tych siedmiu poziomów wywodzą się od niehonoryfikatywnej formy rozkazującej czasownika hada ("robić") dla każdego poziomu oraz przyrostka che, oznaczającego "styl".

Przykład

Na przykładzie czasownika hada (하다; "robić") przedstawiono poniżej stopnie honoryfikatywności względem odbiorcy i podmiotu w zależności od formalności sytuacji.

Stopień grzeczności	Poziom formalności	Niehonoryfikatywna, teraźniejsza, oznajmująca forma "hada"	Honoryfikatywna, teraźniejsza, oznajmująca forma "hada"
Zastosowanie
Hasoseoche (하소서체)	Bardzo formalnie, grzecznie	hanaida (하나이다)	hashinaida (하시나이다)
Tradycyjnie kierowane do władców lub wyższych urzędników; teraz tylko w dramatach historycznych i Biblii
Hapshoche (합쇼체)	Formalnie, grzecznie	hamnida (합니다)	hashimnida (하십니다)
Używane często między obcymi sobie ludźmi, wśród męskich współpracowników, w zapowiedziach TV i do klientów
Haoche (하오체)	Formalnie, neutralny poziom grzeczności	hao (하오)	hashio (하시오), hasho (하쇼)
Używane obecnie głównie wśród ludzi starszych
Hageche (하게체)	Formalnie, neutralny poziom grzeczności	hane (하네)	hashine (하시네)
Używane głównie przez osoby starsze, zwracające się do osób młodszych, przyjaciół lub krewnych
Haerache (해라체)	Formalnie, neutralny poziom grzeczności lub niegrzecznie	handa (한다)	hashinda (하신다)
Używane do bliskich przyjaciół, krewnych w podobnym wieku lub młodszych; stosowane w książkach, gazetach i czasopismach, a także w wypowiedziach typu "Ona powiedziała..."
Haeyoche (해요체)	Nieformalnie, grzecznie	haeyo (해요)	haseyo (하세요) (często), hasheoyo (하셔요) (rzadko)
Głównie pomiędzy nieznajomymi. Częściej używane przez kobiety, jednak w Seulu wielu mężczyzn woli tę formę od Hapsoche
Haeche (해체)	Nieformalnie, neutralna grzeczność lub niegrzecznie	hae (해) (w mowie), hayeo (하여) (na piśmie)	hasheo(하셔)
Używane najczęściej pomiędzy bliskimi przyjaciółmi oraz przy zwracaniu się do młodszych osób. Nigdy nie jest używane pomiędzy nieznajomymi, o ile nie chce się wszcząć bójki.